Suriye Türkiye Geri Kabul Anlaşması

Karar Sayısı : 2007/11896 10 Eylül 2001 tarihinde Şam’da imzalanan ve 17/6/2003 tarihli ve 4901 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yasadışı Göçmenlerin Geri Kabulüne Dair Anlaşma”nın onaylanması; Dışişleri Bakanlığı’nın 2/3/2007 tarihli ve HUMŞ/47580 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü maddesin göre, Bakanlar Kurulu’nca 19/3/2007 tarihinde kararlaştırılmıştır. Resmi Gazete linki

 TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE SURİYE ARAP CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA YASADIŞI GÖÇMENLERİN GERİ KABULÜNE DAİR ANLAŞMA

Bundan sonra "Akit Taraflar" olarak anılacak Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti,

Ortak sınırlarının güvenliğini koruma ve ülkeleri arasında, hukuka ve kamu düzenine zararlı etkileri olan yasadışı göçmen geçişlerini durdurma konusundaki işbirliğini ilerletmeye kararlı olarak,

İnsan ticareti ve insan kaçakçılığının, yasadışı göçün iki gayrı insani yönü olduğunun ve bunların ikili işbirliği ve etkili hareket gerektiren bir tür örgütlü suç oluşturduklarının bilincinde olarak,

Bunlara karşı mücadelede, hiçbir amacın, etnik köken, dil, milliyet, renk, siyasi görüş, din, cinsiyet, yaş ve sakatlık durumları ne olursa olsun insanların şeref ve haysiyetinden vazgeçilmesini haklı gösteremeyeceğinin keza bilincinde olarak,

Aşağıdaki kural, koşul ve usuller çerçevesinde kendi vatandaşlarını ve üçüncü Devlet vatandaşlarını geri kabul etmeye, ayrıca, diğer üçüncü Devlet vatandaşlarının ülkelerinden transit geçişlerini kolaylaştırmaya karar vermişlerdir:

MADDE 1

AKİT TARAF UYRUKLULARIN VATANDAŞLIKLARININ İSPATI

1. Geri kabul edilmesi talep edilen kişilerin vatandaşlıkları aşağıdaki belgelerle ispatlanacaktır:
a) Milli hüviyet cüzdanı;
b) Herhangi bir tür pasaport (umumi, diplomatik, hususi, hizmet vb) ve pasaport yerine geçmek üzere resmi makamlar tarafından düzenlenen resimli belgeler;
c) Konsolosluk makamlarınca düzenlenen kimlik belgesi;
d) Hamilinin resmini taşıyan askeri kimlik belgeleri veya askeri serbest geçiş kartları.

2. Yukarıda sayılan ve vatandaşlığın gerçek ispatı olarak değerlendirilen belgeler, bu belgeleri düzenleyen Akit Tarafça aksi ispat edilmediği takdirde, Akit Taraflar bakımından başkaca bir araştırmaya gerek kalmaksızın bağlayıcı olacaktır.

MADDE 2

AKİT TARAF UYRUKLULARIN VATANDAŞLIĞININ VARSAYILMASI

1. Geri kabul edilecek kişilerin vatandaşlıkları özellikle aşağıdaki durumlarda varsayılacaktır:
a) 1. Maddede sayılan belgelerden geçerliliği sona ermiş birine sahip olmak;
b) Talep edilen Tarafın yetkili makamlarınca düzenlenmiş ve geri kabul edilmesi istenen kişinin hüviyetini kanıtlayan belgeler (resmi görevli hizmet kartı, şirket kartı, sürücü belgesi, nüfus idaresince düzenlenen nüfus kayıt örneği, gemi adamı cüzdanı, seyrüsefer belgesi, kira sözleşmesi vb.)
c) Yukarıda anılan belgelerin birinin onaylı örneği;
d) Sözkonusu kişinin, talep eden Akit Tarafça yasal olarak alınmış ifadesi;
e) Şahitlerin talep eden Akit Tarafça yasal olarak alınan ifadeleri;
f) İlgili kişinin dili;
g) Talep eden Akit tarafın devlet makamlarınca sağlanan kesin bilgiler.

2. Vatandaşlığın varsayılmasına ilişkin yukarıdaki deliller, talep edilen Akit Tarafça aksi ispatlanmadığı takdirde, Akit Taraflarca bağlayıcı biçimde tanınacaktır.

3. Vatandaşlığa ilişkin bir kuşku bulunmadığı takdirde, Talep edilen Akit Tarafın konsolosluk makamları geri kabul edilecek kişiye, geri dönüşüne olanak veren bir belgeyi talep edilen Akit tarafın ulusal mevzuatına uygun olarak verecektir.

4. Geri kabul edilecek kişinin vatandaşlığına ilişkin kuşku bulunduğu takdirde, talep eden Akit Taraf, talep edilen Akit Tarafın konsolosluk yetkililerinin, ilgili kişiyi mülakata tabi tutmalarını isteyebilir. Mülakat, talep eden Akit Tarafın önerdiği bir yerde, konsolosluk makamlarının mutabakatı ile gerçekleştirilecektir. Akit Taraflar mülakatın mümkün olan en kısa zamanda yapılmasına çaba göstereceklerdir.

5. Mülakattan sonra veya araştırma sürecinde elde edilen delillerin doğrulanması sırasında, geri kabulü istenen kişinin talep edilen Akit Tarafın vatandaşı olduğu kanıtlanırsa, sözkonusu Akit Tarafın konsolosluk makamları o kişiye bu Maddenin 3. paragrafında sözügeçen belgeyi vereceklerdir.

MADDE 3

ÜÇÜNCÜ DEVLET UYRUKLULARIN GİRİŞ VEYA İKAMETLERİNİN İSPATI

1. Üçüncü Devlet uyrukluların Akit Tarafların ülkelerine girişleri ve ikametleri aşağıdaki belgeler esas alınarak ispatlanacaktır:
a) Muteberlik müddeti geçmiş olsa dahi, yasal olarak ikameti bahşeden veya tanıyan ikamet tezkeresi veya diğer herhangi bir belge;
b) Herhangi bir tür pasaportta veya herhangi bir çeşit seyahat belgesinde bulunan bir giriş damgası;
c) Seyahat programını ve sınır geçişlerini dikkate almak kaydıyla, Akit Taraflardan birine komşu bir Devletin çıkış damgası;
d) Sahte ya da tahrif edilmiş bir pasaport veya seyahat belgesinde bulunan bir giriş damgası;
e) Talep edilen Akit Tarafın ülkesinin sınırlarından girişi resmen saptayan seyahat belgeleri;
f) Sınırların geçişi sırasında resmi makamlar tarafından alınmış olan parmak izleri.

2. Üçüncü Devlet uyruklarının giriş veya ikametlerine dair yukarıdaki deliller, talep edilen Akit Tarafça aksi ispatlanmadığı takdirde, Akit Taraflarca tanınacaktır.

MADDE 4

ÜÇÜNCÜ DEVLET UYRUKLULARIN GİRİŞ VE İKAMETLERİNİN VARSAYILMASI

1. Üçüncü Devlet uyrukluların Akit Tarafların ülkelerine girişleri ve ikametleri aşağıdaki durumlarda varsayılacaktır:
a) Geçerliliği sona ermiş olsa bile, yasal olarak ikamet etmeyi bahşeden veya tanıyan ikamet tezkeresi ya da diğer herhangi bir belge;
b) Nakledilecek kişinin ifadeleri;
c) Talep eden Akit Tarafın kamu kurumlarının görevlilerince sağlanan bilgiler;
d) Talep edilen Akit Tarafın ülkesinde alınan seyahat biletleri;
e) Talep edilen Akit Tarafın ülkesinde alınan özel hizmetlere ilişkin alındılar (oteller, hastaneler vs.)
f) Talep edilen Akit Tarafın ülkesinde kamuya ait ya da özel tesislere giriş imkanı veren kartlar;
g) Talep edilen Akit Tarafın ülkesinde alınmış doktorlara, dişçilere vs’lere gidildiğini gösteren belgeler;
h) Nakledilecek kişinin, talep edilen Akit Taraf ülkesinde bir seyahat acentasının ya da yasadışı göçmenleri taşıyanların hizmetlerinden yararlandığını gösteren bilgiler;
i) Talep edilen Akit Taraf ülkesinde elde edilen uluslar arası kuruluşlar tarafından verilen belgeler, alındılar ve kartlar.

2. Üçüncü Devlet vatandaşlarının giriş ve ikametlerinin varsayılmasına dair yukarıdaki deliller, talep edilen Akit Tarafça aksi ispatlanmadığı takdirde, Akit Taraflarca tanınacaktır.

MADDE 5

GERİ KABUL USULÜ

1. Akit Taraflar kendi uyruklarını ve üçüncü Devlet uyrukluları aşağıdaki usuller çerçevesinde geri kabul edeceklerdir:

A. Basit Usulle Geri Kabul.
Bir kişi sınır bölgesinde yakalandığında, geri kabul aşağıdaki basit usulle gerçekleştirilecektir:
a) Geri kabul için gerekli koşullar yerine gelmişse, talep eden Akit Taraf, talep edilen Akit Tarafın sınır makamlarını sözlü olarak, telefonla veya faksla kişinin yakalandığından haberdar edecek ve geri kabulünü isteyecektir.
b) Talep edilen Akit Taraf, yakalanmanın bildirilmesinden itibaren en geç 1 hafta içinde ilgili kişiyi geri kabul etme mecburiyetindedir.
c) Kişinin geri kabulü Akit Tarafların sınır kapılarından sorumlu yetkili makamlarınca sınırda gerçekleştirilecek ve bu belgenin 1. Eki uyarınca resmi bir rapor düzenlenecektir.

B. Olağanüstü Usulle Geri Kabul.
Basit usulün uygulanması için gerekli koşullar karşılanmadığında, aşağıdaki olağanüstü usul uygulanacaktır.
a) Geri kabul koşulları gerçekleştiği takdirde, talep eden Akit Taraf, talep edilen Akit Taraf yetkili makamlarına kişinin geri alınması için talebini bu Anlaşmanın 2. Ekine uygun olarak iletecektir.
b) Geri kabule ilişkin karar en kısa zamanda fakat en geç 15 gün içinde verilecektir. Geri Kabul, belirlenen sınır kapılarında, havaalanlarında veya limanlarda gerçekleştirilecek ve bu belgenin 4. Ekine uygun olarak düzenlenecek bir resmi rapor ile teyit edilecektir.

2. Kişiler bu Maddenin 1. paragrafında tarif edilen usullere aykırı olarak geri gönderilmeyecektir.

MADDE 6

GERİ KABULE İLİŞKİN KURALLAR VE KOŞULLAR

1. Her bir Akit Taraf, zaman sınırlaması olmaksızın, karşı Akit Tarafın geri göndermeye karar verdiği ve uyrukluğunun kendisine ait olduğu bu Anlaşma’nın 1. Maddesi uyarınca ispatlanan ya da 2. Madde uyarınca varsayılan kişileri geri kabul edeceklerdir.

2. Her bir Akit Taraf doğrudan diğer Akit Taraftan gelen ve geçerli bir pasaportu veya talep eden ülke için giriş vizesi bulunmayan üçüncü Devlet vatandaşlarını, talep eden Akit Taraf ülkesine girişinden itibaren 6 ay içinde geri kabul edecektir.

3. Her bir Akit Taraf, talep edilen Akit Tarafın resmi makamlarınca verilmiş geçerli bir vizeye veya ikamet tezkeresine sahip üçüncü Devlet vatandaşlarını geri kabul etmeyi taahhüt ederler. Bu kişiler her iki Akit Tarafça verilmiş vize veya ikamet tezkeresi hamili iseler, sorumluluk vize ya da ikamet tezkeresi daha geç sona eren ülkenin olacaktır.

4. Bu Maddenin 2. paragrafının hükümlerinin uygulanmasında, talep eden Akit Taraf ülkesindeki yasadışı ikameti üç aydan fazla bir süredir belirlenmiş olan üçüncü Devlet uyrukluların geri kabulü için yapılan talepler, talep edilen Akit Tarafça kabul olunmayabilir.

5. Bu geri kabul usulünün uygulanması sırasında Akit Taraflar, özellikle çok sayıdaki kişinin aynı anda geri gönderilmeyeceğini taahhüt ederler. Bu taahhüt, talep eden Akit Tarafın ülkesine aynı zamanda girmiş olan gruplar açısından geçerli değildir.

6. Geri kabul mecburiyeti, talep eden Akit Tarafın geçerli ya da sona ermiş vize ya da ikamet tezkeresine sahip olan kişiler bakımından uygulanmayacaktır.

MADDE 7

GERİ KABUL AMACIYLA TRANSİT GEÇİŞ

1. Her bir Akit Taraf, diğer Akit Tarafın talebi üzerine, talep eden Akit Tarafın hedef ülkesine geri gönderme kararı aldığı üçüncü ülke uyruklularına, ülkesine giriş ve ülkesinden geçiş izni verecektir. Bu talep bu belgenin 3. Ekine uygun olarak sunulacaktır.

2. Bu tür transit geçişler kara yoluyla, hava yoluyla veya deniz yoluyla olabilir ve talep edilen Akit Taraf, üçüncü Devlet uyruklularının nihai hedefi olan ülkeye devam eden seyahatine ilişkin mali bir sorumluluk üstlenmeyecektir. Geri gönderme işlemi her hangi bir nedenle yerine getirilemezse, talep eden Akit Taraf sözkonusu kişiyi tekrar sorumluluğuna alacaktır.

3. Talep eden Akit Taraf, talep edilen Akit Tarafa, transit geçişine izin verilen üçüncü Devlet uyruklunun hedef ülkesi için seyahat belgesini haiz bulunduğunu garanti edecektir. Üçüncü Devlet vatandaşı için refakat, talep edilen Akit Taraf kendi refakatini sağlamadığı takdirde, talep eden Akit Tarafça temin edilecektir.

4. Transit geçişlerde, talep edilen Akit Tarafın yetkili makamları talep eden Akit Tarafın ilgili makamlarınca önceden haberdar edileceklerdir.

5. Talep edilen Akit Taraf, geri kabul amacıyla transit geçişe ulusal güvenlik, kamu düzeni ve kamu sağlığı gerekçeleriyle izin vermeme hakkını saklı tutar.

MADDE 8

MASRAFLAR

1. Karşı Akit Tarafça geri kabul edilecek kişilerin masrafları talep edilen Akit Tarafın sınırına kadar talep eden Akit Tarafça karşılanacaktır.

2. Üçüncü Devlet uyrukluların transit geçiş masrafları talep eden Akit Tarafça karşılanacaktır.

MADDE 9

YETKİLİ MAKAMLAR

Akit Tarafların geri kabul ve transit geçiş taleplerini sunmaya ve kabule yetkili makamları aşağıda belirtilmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti bakımından:
İçişleri Bakanlığı
Emniyet Genel Müdürlüğü
Yabancılar, Hudut, İltica Dairesi
Ankara-Türkiye
Tel: 00.90.312. 412 32 10-412 33 05
Faks: 00.90.312. 466 90 11
e-mail: illegalmig@egm.gov.tr

Suriye Arap Cumhuriyeti bakımından:
İçişleri Bakanlığı
Göç ve Pasaportlar Dairesi
Araştırma Şubesi
Şam-Suriye
Tel:00.96.311.222 74 48-222 77 11
Faks: 00.96.311.224 12 68-333 67 63

MADDE 10

ANLAŞMANIN UYGULANMASI

Akit Tarafların yetkili makamlarının temsilcileri Anlaşmanın uygulanmasında çalışma dili olarak İngilizce’yi kullanacaklardır.
İki akit tarafın uzmanlarının yeralacağı bir ortak komite oluşturularak, yıllık olarak ve ayrıca, iki akit tarafın onayı ile gerek görüldükçe, sırasıyla iki Akit Tarafın ülkesinde bu Anlaşmanın uygulanmasını izlemek, Anlaşma’nın uygulanmasını engelleyen çıkabilecek sorunları çözmek ve bu Anlaşma’nın tadili için öneriler sunmak üzere toplanacaktır.

MADDE 11

YÜRÜRLÜK

Bu Anlaşma ve bu Anlaşmaya getirilebilecek değişiklikler ikinci onay belgesinin iletildiği gün yürürlüğe girecektir. Her iki Akit Taraf bu Anlaşmayı karşı Akit Taraf’a diplomatik kanallardan, üç ay önceden bildirimde bulunarak sona erdirme hakkına sahiptir.

Bu Anlaşma, Şam’da, 10/09/2001 tarihinde Türkçe, Arapça ve İngilizce’nin her birinde eşit ölçüde geçerli olarak ikişer asıl nüsha halinde yapılmış ve imzalanmıştır.

Yorum konusunda bir anlaşmazlık çıktığında İngilizce metin geçerli olacaktır.