TESEV - Zorunlu Göç Mağdurlarına Destek, Hizmet ve Yardım Veren Kişi ve Kuruluşlar için Yol Gösterici Kılavuz

madde14 sitesinden
Şuraya atla: kullan, ara

Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) tarafından Temmuz 2008'de yayınlanan "Zorunlu Göç Mağdurlarına Destek, Hizmet ve Yardım Veren Kişi ve Kuruluşlar için Yol Gösterici Kılavuz" başlıklı çalışmanın önsöz bölümünü aşağıda bulabilirsiniz.


Raporun Türkçe tam metnini pdf formatında indirmek için tıklayınız.
Raporun İngilizce tam metnini pdf formatında indirmek için tıklayınız.


Zorunlu Göç Mağdurlarına Destek, Hizmet ve Yardım Veren Kişi ve Kuruluşlar için Yol Gösterici Kılavuz. Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV); Temmuz 2008




Önsöz


Türkiye’nin zorunlu göç sorunu, etkileri zaman geçtikçe çeşitlenerek artan, sadece zorunlu göç mağdurlarını değil, göç alan ve veren illerin genel nüfusunu, bu illerin sosyo-ekonomik ve kültürel dokusunu ve dolaylı olarak ülkenin bütününü etkileyen bir olgu. Büyük bir gecikmenin ardından son yıllarda hükümetin attığı bazı olumlu ancak sınırlı adımlarsa, sorunun boyutu göz önüne alındığında son derece yetersiz kalmakta. Oysa büyük çoğunluğu ağır bir yoksulluk ve yoksunluk içinde yaşamaya devam eden zorunlu göç mağdurlarının acilen ele alınması gereken yasal, sosyal, siyasi ve sağlık sorunları bulunmaktadır.


İdeal ve doğru olan, bu sorunların çözümüne yönelik adımların devlet tarafından atılmasıdır. Öte yandan, zorunlu göçten kaynaklanan sorunların bütünüyle ortadan kaldırılmasının devletin kaynaklarını ve kapasitesini zorlayacağı da bir gerçektir. Ayrıca, en azından kısa vadede, soruna kapsamlı ve kalıcı çözümlerin üretilmesine dair yeterli bir siyasi irade de gözükmemektedir. Yine de, yerinden edilmiş kişilere destek veren kişi ve kuruluşların, devletin gerekli rolü üstlenmesini beklemeksizin, çözüme yönelik atabileceği bazı somut adımlar bulunmaktadır.


Bu kılavuzun amacı, zorunlu göç mağdurlarının gündelik hayatlarına ilişkin çalışmalar yapan insan hakkı savunucularının, avukatların, sağlıkçıların ve kamu ve yerel yönetim çalışanlarının yerinden edilmiş kişilere yönelik verdikleri destek ve yardım çalışmalarını kolaylaştırmak, onların kendilerine başvuran zorunlu göç mağdurlarının sorunlarını gidermek üzere ve bireylerin öznel koşullarını göz önünde bulundurarak hazırlayacakları yol haritasının şekillenmesine yardımcı olmak ve bu süreçte gözetilmesi gereken belli başlı ilkeleri özet olarak sunmaktır.


Böylesi bir çalışmanın ilk olması sebebiyle, kılavuzu olabildiğince kapsayıcı kılmanın ve bu doğrultuda tartışmalı olabilecek ya da çekinceler yaratabilecek bazı hususları da sahada test edilmek üzere kılavuza eklemenin daha doğru bir yöntem olduğunu düşündük. Bu anlamda, kılavuzun öne çıkardığı konu ve yöntemler, ideal durumu ortaya koymakla beraber, kılavuzu kullanacak uzmanın özgül koşullara ve sağduyusuna dayanarak bir ayıklama yapabileceğini ima etmektedir. Bu doğrultuda, zorunlu göçten kaynaklanan sorunların bölgelere, kentlere, gruplara, dönemlere ve bağlama göre farklılık gösterebileceği göz önünde bulundurularak, kullanıcıların kılavuzu kendi ihtiyaçları ve değerlendirmelerine göre uyarlayabilecekleri akılda tutulmalıdır. Ayrıca, zorunlu göç mağdurları ile temasa geçerken, erkekler ve ergenler gibi hassas ve yardım talep etmeye görece kapalı olan grupların tespit edilmesi ve onlara ulaşılabilmesi için alternatif yollar üretmenin de gerekebileceği bilinmelidir.


Kullanıldıkça genişletilmesi ve geliştirilmesi amaçlanan bu kılavuz ve eklerinin, kullanıcılar ile yerinden edilmiş kişilerin birlikte düşünmeleri için bir ilk adım olmasını umuyoruz.


Kılavuzun kullanıcıları

Yerinden edilmiş kişilere destek veren avukatlar, sağlıkçılar, sivil toplum örgütü temsilcileri, kamu ve yerel yönetim görevlileri. Kılavuz boyunca, bu kişiler için mesleklerini belirten ifadelerin yanı sıra, “görüşmeciler” ve “uzmanlar” gibi ifadeler dönüşümlü olarak kullanılmaktadır.


Kılavuzun hedef kitlesi

Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 1984–1999 yılları arasında yaşanan silahlı çatışmalar sırasında göç etmek zorunda bırakılan 950.000–1.200.000[1] arasında kişi; kısaca zorunlu göç mağdurları veya yerinden edilmiş kişiler. Kılavuz boyunca, hedef kitlesi için gündelik dile sirayet etmiş olan “yerinden edilmiş kişiler”, “zorunlu göç mağdurları” ve “mağdurlar” ifadeleri ile daha ‘teknik’ terimler olan “danışanlar” ve “görüşülen kişiler” gibi ifadeler dönüşümlü olarak kullanılmaktadır. Ancak, kullanımları daha yaygın, alışıldık ve kolay olsa da, “mağdur” ve “kurban” gibi olumsuz ve hizmet/destek alan kişileri pasif olarak konumlandıran tanımlamalardan ziyade, “danışan” veya “görüşülen kişi” gibi nispeten tarafsız veya olumlu kavramların kullanımının daha yerinde olduğunu belirtmek gerekir.




  1. Yerinden edilmiş nüfusun sayısal boyutuna dair en güncel tahmin olan bu rakam, Hacettepe Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen ve bugüne dek zorunlu göç mağdurları hakkında yapılmış en kapsamlı araştırma olan bir çalışmanın bulgusudur. Araştırma raporu için bkz. Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü,fckLRTürkiye’de Göç ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması, Ankara, 2006. Raporun tam metni için bkz. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tgyona/TGYONA_rapor.pdf.



Raporlar.jpg
Raporlar

Konuya Göre: Türkiye · Suriye · Yunanistan · Avrupa · Ortadoğu · Afrika · Asya · LGBTQ+ · İklim Mültecileri
Yıllara Göre: 1989 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004· 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017 · 2018 · 2019 · 2020 · 2021 · 2022 · 2023