MAZLUMDER - Suriye ve Ürdün'deki Iraklı Mülteciler Raporu

madde14 sitesinden
Şuraya atla: kullan, ara

İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (Mazlum-Der) tarafından hazırlanan ve Mart 2010'da yayınlanan "Suriye ve Ürdün'deki Iraklı Mülteciler" başlıklı raporun Giriş ve Özet bölümlerini aşağıda bulabilirsiniz.


Raporun Türkçe tam metni için tıklayınız.


GİRİŞ


1990’lı yılların başlarında yaşanan 1. Körfez Savaşı ve devamında uzun yıllar süren ambargo sürecinin ardından 20 Mart 2003’te başlayan Irak işgali gerek Irak içinde gerekse bölgede yeni insani kriz alanları oluşturmuştur. İşgalle beraber başlayan dönüşüm Irak’ta önemli
toplumsal hareketleri de beraberinde getirmiştir. İşgalin devam ettiği 2006 yılında türbe bombalamalarıyla başlayan süreçte Irak halkı bizzat Irak içindeki unsurların kendi aralarında çatışmalarından kaynaklanan güvenlik sorunuyla karşı karşıya kalmıştır.


Haksız gözaltılar, keyfi tutuklamalar, işkence ve infazlar Irak’ta gündelik yaşamın bir parçası olmuştur. Bunlara ek olarak ülke içerisinde muhtelif kesimler arasında başlayan mücadele önemli güvenlik sorunları ortaya çıkartmış ve binlerce sivilin ölümüne neden olmuştur.


Gerek iç kaynaklı gerekse dış kaynaklı bu mücadelelerin Irak halkına faturası ağır olmuştur. Başta gerçekleşen sivil ölümler ve yaralanmalar geride birçok sahipsiz yetim ve dul bırakırken nüfusun 4 milyona yakın bölümü de yerlerini terk etmek zorunda kalmıştır. Bunlardan 2 milyonu Irak içinde yer değiştirmiş, diğer 2 milyonu ise Suriye ve Ürdün başta olmak üzere komşu ülkelere iltica etmiştir. Göç hareketlerinin yoğun yaşandığı 2006 ve 2007 yılında konu uluslar arası toplumun gündemine gelmesine rağmen Suriye ve Ürdün’de bulunan Iraklıların durumuyla ilgili gerekli insani adımlar atılamamıştır. Bu raporun yazıldığı aylarda Irak hükümetinin geri dönüşlere dair teşvikleri ve çağrıları gündeme gelmişti ancak durum halen vahametini korumaktaydı.


MAZLUMDER, Iraklı mülteciler konusunu bugüne kadar muhtelif rapor ve çalışmalarda dile getirmişti. Ancak konunun ehemmiyeti ve bölgedeki uzun vadeli insani etkileri düşünüldüğünde ayrı bir rapor çalışmasına ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyacı karşılamak üzere 2007 yılında başlayan çalışmalar, 2009 yılı Eylül ayında sona ermiştir. Hazırlanan bu raporun Türkiye’de ve uluslar arası arenada bölgeye ilişkin resmi ve gayrı resmi çalışma yapan tüm birey ve kurumlara faydalı olması temennisiyle.


Av. Cihat Gökdemir
MAZLUMDER İstanbul Şube Başkanı



2003 yılında ABD’nin Irak’ı işgal etmesiyle beraber Irak’ta başlayan güvenlik sorunlarından dolayı 4 milyon Iraklı, mülteci durumuna düş(ürül)müştür. Bunlardan 2 milyonu Irak içinde yer değiştirmiş, diğer 2 milyonu ise Suriye ve Ürdün başta olmak üzere komşu ülkelere iltica etmiştir.


Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) raporlarına göre, Suriye’de 1,5 milyon Iraklı mültecinin bulunduğu tahmin edilmektedir. Yine Ürdün’de 750.000 Iraklı mülteci bulunmaktadır. Bu mülteciler, Suriye ve Ürdün’de “misafir” olarak kabul edilmektedir. Zira Suriye ve Ürdün, Birleşmiş Milletler Mülteci Konvansiyonu’nu imzalamamıştır. Dolayısıyla bu ülkeler, mülteciler hakkında uluslar arası hukukun gereklerini yerine getirmemektedir.


Iraklı mülteciler, yasal statüden yoksun bir şekilde ve bulundukları ülkelerde büyük oranda kaçak olarak kalmaktadırlar. Bu durum, kamu hizmetlerine erişimi zorlaştırmakla beraber mültecilerin bir gelir elde etmelerini de imkânsızlaştırmaktadır.


Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Suriye Kızılayı, Ürdün Kızılayı, Kızılhaç Örgütü, birçok yerel ve uluslar arası sivil toplum kuruluşları Iraklı mültecilere insani yardım ulaştırmaya çalışmaktadır. Fakat mülteci sorununun çözümü ve mültecilerin ihtiyaçlarının karşılanması daha büyük uluslar arası yardımı gerekli kılmaktadır. 



Raporlar.jpg
Raporlar

Konuya Göre: Türkiye · Suriye · Yunanistan · Avrupa · Ortadoğu · Afrika · Asya · LGBTQ+ · İklim Mültecileri
Yıllara Göre: 1989 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004· 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017 · 2018 · 2019 · 2020 · 2021 · 2022 · 2023