Varışta Mülteci
Varışta mülteci (İngilizce: Refugee sur place; Fransızca:réfugié sur place), kendi ülkesinden ayrıldıktan sonra ortaya çıkan koşullar nedeniyle mülteci statüsü kazanma hakkına sahip olan kişiyi ifade eder. Bu kişiler, ülkesinden ayrıldıkları anda zulüm riski taşımıyor olabilir; ancak daha sonra gelişen siyasi, toplumsal ya da bireysel nedenlerle geri dönmeleri halinde zulüm görecek konuma gelmişlerdir.
Bu durum, yurt dışında rejim karşıtı faaliyetlerde bulunmak, ülkesindeki iktidar değişikliği nedeniyle yeni risklerle karşı karşıya kalmak, basın açıklaması, sosyal medya paylaşımı veya protesto gibi eylemler nedeniyle hedef haline gelmek gibi örneklerle açıklanabilir.
Uluslararası Hukuki Temel:1951 tarihli Cenevre Mülteci Sözleşmesi, bir kişinin mülteci statüsünün yalnızca ayrıldığı tarihteki durumuna değil, sonrasında gelişen olaylara da bağlı olarak değerlendirilmesine olanak tanır. Yani kişi, ülkesinden ayrıldıktan sonra zulüm riskine maruz kalacak hâle geldiyse, mülteci kabul edilebilir.
Not:Varışta mülteci statüsü, hem uluslararası koruma sistemlerinde hem de birçok ülkenin ulusal hukukunda tanınan bir kavramdır. Bu kişiler de diğer mülteciler gibi geri göndermeme ilkesi kapsamında korunurlar ve mülteci statüsü tanındığında aynı haklardan yararlanırlar.
